Lavendel | Lavendula angustifolia |
beschrijving:
'Lavendel' wordt meestal in verband gebracht met het Latijnse 'lavare' wat wassen betekent, omdat de Romeinen het al als badkruid gebruikten.
'Angustifolia' betekent smalbladig (angustus = smal, folium = blad). Een kleine, zomerbloeiende heester met een hoogte van 25 tot 200(!) cm met behaard, lijnvormig blad dat tot 6 cm lang is, aan rechtopstaande of opstijgende viltige, later verhoutte stengels. (De genoemde hoogte van 2m lijkt ons allicht verbazend, doch wij zijn gewend Lavendel uitsluitend als een gesnoeid struikje te zien, waarvan jaarlijks vrijwel de hele nieuwe groei wordt weggehaald.)
De blaadjes zijn eerst grijzig, worden later groener. Het blad blijft in de winter aan de struikjes. De kleine paarse bloemetjes - die bij nauwkeurig bekijken verraden dat de lavendel een lipbloemige is - zitten in aren aan tot 35 cm lange bloeistengels, die, zoals ook typisch voor de lipbloemigen, vierkant zijn op doorsnede. De 2-zijdig symmetrische bloemetjes staan in meestal dichte kransen in een 2 tot 9 cm lange aar. De schutbladen (tot 5 mm) zijn anders dan de bladeren ruitvormig tot eirond. De kelk (5-8mm) is 13-nervig, met kleine tanden. De kroon (9-13mm) is paars of paarsblauw, en 2-lippig; bovenste lip 2-slippig, onderste 3-slippig. De vrucht bestaat uit 4 kleine nootjes.
inhoudstoffen :
Etherische olie ,Looizuren, Coumarines, Flavonoïden,Triterpenoïden,Saponines
toepassingen:
Lavendel is zenuwkalmerend, verzachtend, opbeurend en balancerend, en tevens ontsmettend, bacteriedodend en pijnstillend. Bovendien heeft het kruid slijmoplossende en bloeddrukverlagende eigenschappen, is het krampstillend en anti-nauseëus. Ook is het een tonicum en zou het reuma tegengaan. Lavendel is tevens transpiratiebevorderend en koortsverlagend. Tenslotte is het kruid bloeddruk-verlagend, voorkomt maagkramp en misselijkheid en spijsverteringsstoornissen, en is een cholagoog .
Zowel een aftreksel, de tinctuur en de etherische olie van lavendel worden gebruikt voor hun zowel lichamelijk als psychisch ontspannende effect. Het is dan ook een goed middel bij angst en zenuwachtigheid en de fysieke componenten daarvan, zoals nerveuze hoofdpijn, hartkloppingen en slapeloosheid. Door de balancerende eigenschappen van de olie montert hij op, onderdrukt hij depressieve gevoelens en herstelt de innerlijke harmonie. Inderdaad is er naast de rustgevende, ook sprake van tonische eigenschappen, en herstelt het kruid de vitaliteit, vooral indien de adynamie het gevolg is van nerveuze uitputting.
Het ontspannende effect van lavendel vindt ook toepassing bij spijsverteringsproblemen, bijvoorbeeld bij krampen en kolieken die het gevolg zijn van spanning en angst. Ook bij een opgeblazen gevoel, winderigheid, misselijkheid en indigestie kan lavendel worden toegepast, en het kan bovendien de eetlust bevorderen. Bij al deze gebruiken geldt dat de werking het meest uitgesproken is als stress of angst aan de basis van de problemen liggen. Als infusie, geënhaleerde olie of smeersel is lavendel ook bruikbaar in de behandeling van verkoudheid, hoest, astma, bronchitis, longontsteking, griep, keelontsteking en slijmvliesontstekingen. De thee kan ook worden gedronken bij maag- en darminfecties die braken of diarree veroorzaken.
De transpiratiebevorderende en koortsverlagende eigenschappen komen het best tot hun recht indien als infusie (kruidenthee) gedronken. Bij uitwendig gebruik is lavendel een effectief ontsmettingsmiddel bij snij- en schaafwonden en zweren. Wanneer de olie in onverdunde vorm bij brandwonden wordt aangebracht, stimuleert het de genezing van weefsels en reduceert het de vorming van littekens. Bovendien komen de pijnstillende eigenschappen hier ook goed van pas. In verdunde vorm is het een goede remedie tegen eczeem, acne en ontstoken spataders.
Waarschuwingen, bijwerkingen
Omdat Lavendel een licht menstruatiebevorderend middel is, dat de maandelijkse bloedingen kan oproepen of stimuleren, moet lavendelolie gedurende de eerste drie maanden van de zwangerschap worden vermeden (dit geldt dus niet voor het gedroogde kruid als aftreksel of als strooikruid).
Verder is lavendel veilig voor alle leeftijdsgroepen, maar mensen met hooikoorts of astma kunnen er natuurlijk allergisch voor zijn.